In drie opeenvolgende afleveringen kom ik terug op het IFB Health Café “Scenario’s for the Future of Healthcare” (2 december 2020).  Met Jo DE COCK, Guus SCHRIJVERS en Geri BROUWERS kregen we een toekomstbeeld met zeer diverse invalshoeken.

Ik vat de belangrijkste elementen samen die in de voorbereiding en tijdens dat panelgesprek aan bod kwamen:

Eerste aflevering: 13 december
1.     Triple Aim
2.     Vier scenario’s, ontwikkeld door het RIZIV

Tweede aflevering: 20 december
3.     De twee wetten van Christensen
4.     eGezondheid “frictie-arm en expertise-rijk” maken, met “de patiënt aan het stuur”

Derde aflevering: 27 december
5.     Change management
6.     De dubbele garantie: silo’s bewaren, maar anders.

1.     Triple Aim

De rode draad doorheen alle toekomstverhalen en het uiteindelijk doel van de gezondheidszorg wordt meer en meer “Triple Aim”. In essentie mikt men daarbij op drie doelstellingen:
·      Populatiemanagement
·      Ervaren kwaliteit
·      Efficiëntie

(Aan deze drie “patiëntgerichte” objectieven wordt soms nog een vierde doelstelling toegevoegd: “haalbaarheid en tevredenheid voor de zorgverstrekkers”.

Bij het uitdenken van toekomstige modellen voor de zorg, vertaalt Triple Aim zich in:

(1)   Het plannen en organiseren van (meer geïntegreerde) zorg rond bepaalde doelgroep(en).
Het klassieke model vertrekt van de behoeften van elke patiënt die zich (a.h.w. “één voor één”) aandient bij de zorgverstrekker.
Nieuwe modellen lijnen populaties af waarvoor men bepaalde zorgpakketten (zorgtrajecten) voorziet. Dat kan op globaal vlak zijn (denk aan de populatie van een bepaalde geografisch afgebakende Eerstelijnszone of Zorgregio); maar ook meer specifiek, per pathologie of op basis van sociaal-economische profielen (bijvoorbeeld “diabetes II” of “hartfalen” patiënten; maar ook “anderstaligen” of  “personen met een laag inkomen” of “laag opleidingsniveau”).

(2)   Welke kwaliteit wordt beoogd en hoe wordt die gemeten?
De focus ligt hier op de kwaliteit die de patiënt of zorggebruiker ervaart.
Dat betekent meer aandacht voor PREMs en PROMs  (lees het KCE rapport over Patient reported experience & outcome monitoring). Maar ook meer aandacht voor het meetbaar maken van het therapeutisch resultaat (real life data); het benchmarken van kwaliteit (lees De Vlaamse Kwaliteitsindicatoren Algemene Ziekenhuizen); het zichtbaar maken van benchmarks voor de patiënten en burgers (dat laatste ligt gevoelig bij zorgverstrekkers en is ook delicaat, maar op termijn noodzakelijk).

(3)   Het verlagen van de kost per capita, met andere woorden: het verhogen van de efficiëntie.
Meer “gezondheidsproductie”, ondanks een budget dat in het beste geval slechts met enkele procenten per jaar kan stijgen, veronderstelt meer focus op preventie (in al zijn vormen); minder “fee-for-service” – met de bijhorende drang naar “meer volume”.
Nieuwe financiële modellen ontwikkelen en introduceren, is één van de belangrijkste uitdagingen bij het hertekenen van de gezondheidszorg. Het veronderstelt een doorgedreven “change management”.

In november 2013 beschreef ik mijn kennismaking met Triple AIm (“Het onmogelijke is haalbaar”).
Twee jaar later (2015) was het model bekend geworden (“Triple Aim wordt hot”).
Nu lijkt het een algemeen aanvaarde basis te zijn, waarop toekomstmodellen worden gebaseerd.

Al in de eerste beschrijving belichtte ik twee kritische succesfactoren. Vandaag lijken die meer dan ooit actueel: de “Vijf T’s” en het belang van een “Integrator”:

Slotbedenkingen:

Eerstelijnszones en Zorgregio’s krijgen stilaan vorm.
Ze vormen het ideale niveau om de rol van “integrator” te vervullen. Ze kunnen ook het juiste substraat leveren om op de juiste schaal en dicht bij burgers en zorgverstrekkers innovaties uit te werken en te realiseren.

Een opmerkelijke vraag tijdens het IFB Health Café was:
Hoe ga je de vooruitgang en ontwikkeling van toekomstscenario’s en nieuwe modellen in de zorg “meetbaar maken”?Triple Aim kan daar an sich een antwoord voor zijn: in feite kan je de vooruitgang goed in kaart brengen door het (aan de start) beschrijven van elk van de doelstellingen en hoe je ze wil gaan hard maken. Vervolgens kan je jaarlijks de vooruitgang in kaart brengen. Op die manier kan je – zelfs op een behoorlijk kleinschalig, lokaal niveau – de vooruitgang meetbaar maken.
Kijk naar “Zorgzaam Leuven”, één van de meest succesrijke pilootprojecten van “geïntegreerde zorg”, die een compleet actieplan ontwikkelden.

2. Vier scenario’s, ontwikkeld door het RIZIV (Four scenarios)

In May 2018, the NIHDI started a reflection on the “Future of Belgian Healthcare”. This resulted in a vision paper with four scenarios and further reflection on necessary values and building blocks with which the future model can be built. In the course of 2021, this exercise should result in a public presentation and debate.
For years we did an annual scenario exercise at FB with the participants in the Management course. This makes the vision paper extra attractive to read, since all the classic building blocks of scenario thinking are present.

Predetermined elements (within the existing healthcare system)

• Social inequality (accessibility, complexity, cultural and language barriers…)
• Silos of care providers (political solos also?) (lack of flexibility; both shortages and excessive offers)
• The “gap” between leadership (political and professional) and people (public and HCP’s) in the field
• Fragmentation (political structures; consultative bodies and councils)
• Rising costs & Outdated Financing model
• Rapid technological developments
• Increasing Medicalization

Societal driving forces (outside of healthcare)

• Increasing life expectation
• More chronic and psychological illnesses
• Budget under constant pressure (certainly after Corona)
• Erosion of informal care
• Climate change
• Migration
• Globalization of trade
• Public demand for more transparency and efficiency
• Shift of focus on “quality of life”, rather than “cure the patient”
• Need for good quality information online (vs. disinformation and fake news)

Critical uncertainties, leading to four scenarios

The framework for the scenarios hinges around two axes:

• ·      “Individuality” vs.“Solidarity”
• ·      “The Disease” vs. “The Human”

“A pill a day keeps the doctor away” is an almost linear extrapolation of today’s model.

“Me, myself and my disease” leads to a bare model with limited choices as a result of an economic crisis.

”Survival of the fittest” sees healthcare as an (international) market where only basic care is universal an the social health gap becomes enormous

“We care WITH you” focusses on prevention and quality of life. People and companies are motivated to take responsibilities for individual efforts to the benefit of the community.

The combination of “solidarity” and focus on the “human” values in healthcare makes this “We care WITH you” the obvious dream scenario. Nevertheless, we also need to look at the strengths of the other three stories. Robotization, telehealth, specialized care, private insurance… can be strong components in any model.

Scenarios are not “ready-to-use-recipes” for the future, but frameworks that show the results of certain mixes of components and allow to determine the importance and the good use of every piece of the puzzle that is on the table.

The vision paper analyses the strengths and weaknesses in the different scenarios and proposes a list of basic values and strategic building blocks for any new model

Basic Values for a new model

• Solidarity
• Social responsibility &  accountability to society
• Accessibility
• Fairness
• Human
• Efficient
• Quality

Strategic building blocks

1. A sustainable financing model, based on solidarity

2. Evidence-based management

3. Care, focused on the human person

4. Integrated care and support: efficient and sustainable collaboration

5. Prevention and health promotion

6. Health in all policies

Dirk BROECKX
dbrx@telenet.be

Volgende week:

3.     De twee wetten van Christensen

4.     eGezondheid “frictie-arm en expertise-rijk” maken, met “de patiënt aan het stuur”

LINKS:

2013: “Het onmogelijke is haalbaar”
https://www.de7de.be/DE7DE/_PREDEFINED/index.asp?structure_record=20845&web_language=NL&web_sitename=DE7DE&NEWSITEMS_DETAIL=1&NEWSITEMS_RECORD=4512

2015: “Triple Aim wordt hot”
https://www.de7de.be/DE7DE/_PREDEFINED/index.asp?structure_record=20845&web_language=NL&web_sitename=DE7DE&NEWSITEMS_DETAIL=1&NEWSITEMS_RECORD=5168

KCE rapport over PROMs en PREMs
https://kce.fgov.be/sites/default/files/atoms/files/KCE_303A_Gebruik_proms_prems_Synthese_0.pdf

De Vlaamse Kwaliteitsindicatoren Algemene Ziekenhuizen
https://www.zorgkwaliteit.be/QI_AZ

Zorgzaam Leuven:
Algemeen:
https://www.zorgzaamleuven.be/actieplan
Actieplan:
https://53872fbc-6807-4fc1-ad43-f23bd9fd6907.filesusr.com/ugd/e18acf_bc9cf7c5abe846d3bd6d0112ac1fa920.pdf

“De Toekomst van de Belgische Gezondheidszorg”
Vision paper with four scenarios and further reflection
https://www.de7de.be/DE7DE/_images/20201213_tomorrowlab_toekomst_belgische_gezondheidszorg.pdf