| Bij de presentatie van de ‘Vision 2025’ denkoefening van APB stelde Minister Frank Vandenbroucke vier vragen. Vier accenten die centraal staan bij het kijken naar de toekomst van de officina apotheker. Ik parafraseer en voeg er nog enkele extra aan toe. Denk erop door en je komt naadloos uit op het ‘Cappuccino’ model.
De contouren van een mooi recept voor de toekomst dienen zich vanzelf aan. Als de beroepsgroep snel genoeg op deze golflengte geraakt en een politiek zwaargewicht als VDB er ook voluit achter gaat staan, wordt de omslag echt haalbaar. De vier vragen van de minister
Ik resumeer, parafraseer en maak elke uitdaging een stukje concreter. - Amazonificatie
Hoe maken we de meerwaarde van de publieke apotheker zodanig zichtbaar, tastbaar en meetbaar, dat de consument de lokale apotheker verkiest als leverancier van gezondheidskennis en –producten, boven het internet of commerciële ketens?
- Afkicken
Hoe helpen apothekers bijdragen aan een afkickplan van bepaalde medicatie waarvan we te veel gebruiken? Van alle uitdagingen, vereist deze het sterkst een nieuw vergoedingsmodel, want apothekers moeten betaald worden om minder – niet meer – producten af te leveren.
- Van ‘genezen’ naar ‘gezond blijven’
Een klassieker. VDB maakte er een veel concretere uitdaging van: ‘Hoe kunnen apothekers oproeien tegen de stroom van medicaliseren en commercialiseren van gezondheid en welzijn?’
- Samenwerken
Intra- en inter-disciplinair. Hoe wordt de zelfstandige apotheker, die nog vaak werkt als een ‘solopraktijk’, een actief onderdeel van een Eerstelijnszone? Hoe creëren we lokale netwerken van (onafhankelijke) apothekers, die als een heuse ‘ploeg’ aan gezondheidszorg bijdragen. (De manier waarop apothekers met een vliegende start de functie van ‘farmaceutisch expert’ aan het invullen zijn in Corona-vaccinatie-dorpen toont de weg). Nog vier uitdagingen
De korte interventie tijdens de ‘Vision 2025’ liet weinig ruimte, anders was de minister zeker dieper ingegaan op twee andere punten die hij aanhaalde: - De gezondheidszorg worstelt constant met stijgende uitgaven.
Kunnen apothekers bijdragen met een eigen variant op de ‘Wet van Moore’? Telkens meer gezondheid produceren voor ‘hetzelfde geld’ of alleszins met een beheerste en faire groei. Dat kan, wanneer we inzetten op het meer optimaal en rationeel gebruik van beschikbare behandelingen; meer accent op gezondheidswijsheid (health litteracy) en therapietrouw.
- De technologische uitdagingen oppikken.
Van de nieuwste (gen)therapieën tot compleet geïntegreerde eGezondheid. Hoe bouwen we dat in? Het vraagt niet alleen aanpassen van de praktijk, maar vooral het bliksemsnel meegroeien van de apotheek-software en – mobile first – patiënten app’s. Een gigantische werf. Ik voeg er nog twee persoonlijke aandachtpunten aan toe. Twee dingen die de minister waarschijnlijk ook zeer nauw aan het hart liggen, maar waarover hij niet sprak: - Populatiemanagement
Hoe pakt de apotheker populatiemanagement aan? De ultra-lage drempel van de apotheek gebruiken om echt aan preventie te doen (screenen en meten, zodat patiënten meer en vroeger naar de arts zal gaan voor vroeg-diagnose en behandeling; ook hier dus met het oog op vroegere en dus goedkopere behandeling).
- Equity
Hoe helpt de apotheker inequity aan te pakken? De nodige creativiteit vinden en de vrijheid krijgen om NIET hetzelfde te doen voor alle patiënten. Want equity betekent ‘zorg op maat’ en vooral ‘zich inleven in de behoeften, de golflengte en de taal van elke patiënt’, met name onderaan de sociale, economische en educatieve ladder. …en de grootste uitdaging van al…
De rode draad doorheen al deze vragen en uitdagingen is het vinden van een nieuw vergoedingsmodel. Want er lopen twee constanten doorheen al deze uitdagingen: - Hardware, software en data
De echte toegevoegde waarde van de apotheker zit in het aanreiken van een totaaloplossing voor gezondheidsproblemen, in samenwerking met artsen en andere gezondheids- en welzijnsberoepen. Dat wil zeggen ‘zowel de pillen als de uitleg bij de pillen én de gegevens over gebruik en de resultaten’.
In mijn definitie van ‘medicatie’ spreek ik steeds van de onlosmakelijke combinatie van hardware (‘de pillen’), software (de juiste kennis om deze rationeel te kiezen en optimaal te gebruiken) en data (individuele- en populatie-gegevens over gebruik en therapeutische resultaten).
- Minder producten, meer service en begeleiding
De meeste uitdagingen leiden naar ‘minder pillen’. Neem ‘afkicken’. Daar werk je pas hard aan, indien je als apotheker vergoed wordt om patiënten te helpen die minder medicatie gebruiken; nu verdienen we in dat geval niets of alleszins minder.
Ook ‘preventie’, ‘samenwerken’, ‘meer gezondheid voor niet (veel) meer geld’… zijn stuk voor stuk activiteiten die een omgekeerde manier van vergoeden vergen. Cappucino
Guus Schrijvers levert het recept van een koffie met een toefje slagroom (om constant te innoveren), met daaronder nog een stuk vergoeding ‘per prestatie of per aflevering’. Maar de cappuccino staat op een sterk fundament van forfaits en capitaties. Een zinvolle waaier van vergoedingen op maat van wat de mensen en de populatie van een bepaalde apotheek nodig hebben. Meer lokaal verankerd en afgestemd op de behoeften van de bevolking waarvoor men verantwoordelijkheid opneemt en die men (multidisciplinair!) begeleidt. Voeg de 'dubbele garantie' als klontje suiker in deze koffie en het recept voor verandering is helemaal klaar. De publieke apotheker blijft in 2025 en 2030 medicatie en behandelingen fysisch afleveren; de hardware wordt niet gescheiden van de software. Maar de focus van het werk is hopelijk tegen dan niet langer logistiek en administratief gericht op producten, maar verschoven naar diensten en begeleiding, met constant data capteren en interpreteren om meer gezondheid te produceren. Datamanagement moet worden ingebakken in elk apotheekproces en natuurlijkerwijze – mobile first – worden gedeeld met de patiënt. Een mix van de zes persona’s van de Vision 2025 leveren een goed beeld van het aanbod dat je dan in elke apotheek zal moeten vinden. Dirk BROECKX
5 april 2021 Bron: Vision 2025 Introductiesessie : https://www.youtube.com/watch?v=h1fcNyMhmD0 (Interventie Minister Vandenbroucke : van 14'30" tot 20'30") |
