- ‘Health litteracy’ en ‘patient empowerment’ versterken.
- Therapietrouw en gezonde levenswijzen bevorderen.
- Een coherente internetstrategie.
- Sociale ongelijkheden wegwerken.
Samen met de drie doelstellingen van Triple Aim (*) mogen die vier bouwstenen van een moderne aanpak van (chronische) zorg nooit ontbreken in een strategisch plan. Creatief nadenken helpt om ze haast allemaal samen in één klap te realiseren. Spelenderwijze !
Quiz 1 : KAVA
De jaarlijkse KAVA quiz was vorige week aan zijn 13de editie toe. Als quizmaster observeer ik telkens wat er gebeurt: stel mensen vragen – ook de meest gekke – en ze gaan op zoek naar het antwoord. Ze pijnigen met de hele ploeg het geheugen, denken logisch na of gokken. Je hoort de hersenen letterlijk draaien. De competitie tussen de ploegen komt vanzelf op gang. Iedereen wil winnen of tracht toch een realistische en eervolle plaats te bemachtigen. Het is allemaal voor de fun. Sinds enkele jaren hebben we (gelukkig) de prijzentafel afgeschaft en er wordt dus alleen voor de eer en een (eigenlijk spuuglelijke) wisselbeker gespeeld. De zin om te winnen is er alleen maar groter door geworden… Spelenderwijze oefenen we onze hersenen en blijken we gezamenlijk veel meer te weten dan iemand apart kon vermoeden.
Quiz 2 : Patiënten quizzen rond Diabetes
Wil je mensen iets leren, geef ze dan zeker geen folder, een voordracht of een les. De educatieve creativiteit in de gezondheidszorg beperkt zich spijtig genoeg nog te vaak tot die archaïsche hulpmiddelen. Ze prikkelen de geest niet tot nadenken, echt begrijpen en inzichten verwerven. Je weet ook niet wat er in het geheugen blijft hangen (meestal niet veel). Schotel mensen open vragen voor en laat ze eerst zelf nadenken over wat ze al weten. Vul dan aan wat fout is of ontbreekt. Werk desgevallend met meerkeuze vragen (als je het proces van leren nog iets meer in een bepaalde richting wil sturen); men kan gokken, maar is sowieso zelf aan het nadenken, wikken en wegen. Onze universele reflex naar nieuwsgierigheid spitst meteen de aandacht en onze competitieve drang komt helemaal boven als de vragen in de vorm van een quiz worden gepresenteerd. Na elk antwoord volgt een evaluatie (punten verdienen!). Een fout antwoord kan worden rechtgezet met de nodige achtergrond informatie erbij. Bij een juist antwoord kan extra informatie toegevoegd worden. In beide gevallen kunnen aanvullende ‘tips & tricks’ worden toegevoegd en aangeleerd. Een simpele query in google (‘quiz diabetes’) leverde meteen een resem voorbeelden op. Probeer er eens eentje uit deze (beperkte) selectie. Wedden dat je nog iets bijleert ? Quiz 3 : Quiz voor Professionals
Ook zorgverstrekkers zouden beter spelenderwijze kunnen bijscholen. Een mooi voorbeeld is de Medical Quiz pagina van Univadis, “een service van MSD”. Hoewel er niks op tegen is dat farmaceutische bedrijven input leveren, zou men wel moeten gaan werken aan één gezamenlijk technisch platform waarop dit soort tools worden verzameld en aangereikt. (Een taak voor Pharma.be of Medeon ?) Niet alleen komt dat de overzichtelijkheid en toegankelijk ten goede; het zal ook meer materiaal van diverse bronnen kunnen ontsluiten (universiteiten, navormingsinstituten, beroepsverenigingen en – waarom niet – individuele zorgverstrekkers die hun knowhow willen delen. Naast zuiver wetenschappelijke vorming, is spelenderwijze communicatie- en motivatie vaardigheden aanleren tussen haakjes ook een must.
De hoekstenen
Terug naar de vier hoekstenen van de aanpak van chronische zorg, waarmee ik begon. Waarom zou er steeds een quiz in elk nieuw zorgmodel moeten zitten ? Kijk eens even naar de performantie van een quiz over een pathologie of therapie ten opzichte van elk van de genoemde elementen (en voeg voor jezelf nog maar argumenten toe): - ‘Health litteracy’ en ‘patient empowerment’ versterken (actief leren; rechtstreekse betrokkenheid verhogen; beter geïnformeerd zijn leidt naar betere interactie met de zorgverstrekkers. Patiënten kunnen ook worden ingeschakeld om vragen en antwoorden te helpen opstellen of valideren…).
- Therapietrouw en gezonde levenswijzen bevorderen (de quiz kan zelfs een middel zijn om de therapietrouw in kaart te brengen door er ‘al spelend’ naar te vragen; in de ‘juiste antwoorden’ bij bepaalde vragen kunnen heel wat tips verborgen worden naar gezondere levenswijzen).
- Een coherente internetstrategie (het informatie aanbod van de zorgverstrekkers naar de patiënten is vandaag nog zeer bescheiden en zou via quizzen spelenderwijze kunnen groeien).
- Sociale ongelijkheden wegwerken (een quiz kan vlot en goedkoop aan de cultuur, taal en interessesfeer van elke sociale cohorte worden aangepast; de achterstand op vlak van health litteracy wegwerken is een must)
- Populatiemanagement (voor elk type doelgroep of subgroep kan een aangepast aanbod worden voorzien).
- Kwaliteit in de ogen van de patiënt (naast ‘wetenschappelijke’ items – waaraan spontaan wordt gedacht; zie bovenstaande voorbeelden – kunnen ook items ter bevordering van levenskwaliteit worden toegevoegd; het leren ‘managen’ van de ziekte en de therapie in de context van het dagelijkse leven is meestal de belangrijkste behoefte voor de patiënt)
- Kost per capita verlagen (een quiz maken, via tablets, smartphone of websites ter beschikking stellen en regelmatig aanpassen / updaten / vernieuwen kost haast niets. Diverse taalversies maken: idem).
Quiz 4: (*) Triple Aim
De drie doelstellingen van Triple Aim moeten we stilaan van buiten kunnen opsommen. Maar geven we er al genoeg concreet gestalte aan ? Doe even de test (het duurt minder dan twee minuten): KLIK HIER Dirk BROECKX -- 31 januari 2016 | 
